Iz Instituta za onkologiju i radiologiju Srbije, strukovne medicinske sestre, Nina Mrđa i Gorica Marinković, podelile su sa onkološkim sestrama valjevske bolnice značajna iskustva u pomoći i lečenju pacijenata obolelih od najtežih bolesti. Dodatna edukacija se odnosila na dve teme „ Specifičnosti sestrinskih intervencija kod primene Cetuximaba kod pacijenata sa malignim tumorima glave i vrata“ i druga značajna tema „ Specifičnosti ciljane terapije Olaparib u lečenju karcinoma jajnika-sestrinski aspekt“.
- Preko trideset različitih dijagnoza i lokalizacija mogu se odnositi na grupu tumora i karcinoma glave i vrata. Nalaze se na sedmom mestu po stopi oboljevanja i čine 3% ukupnih maligniteta. Najčešće oboljevaju pacijenti stariji od 40 godina, a nažalost sve češće srećemo i pacijente mlađeg životnog doba. Dva do tri puta se češće javljaju kod muškaraca nego kod žena. Osim fizičkih promena dolazi do brojnih drugih psiholoških, socijalnih i drugih problema i posledica po pacijente i njihovu porodicu. Tačan faktor za nastanak nije poznat, ali postoj ebrojni rizik faktori, a na prvom mestu je upotreba duvana, na drugom mestu prekomerna konzumacija alkohola, a slede HPV virusi, loša oralna higijena i drugo – pojasnila je Nina Mrđa, podsetivši da se rizik može smanjiti zdravim stilovima života, a da je cilj svake edukacije ukazivanje na specifičnosti sestrinske intervencije u nezi i lečenju.
- Na ovaj način pokušavamo da istaknemo važnost rukovanja citološkim i biološkim agensima, da sagledamo najčešće neželjene efekte lekova i ove vrste terapije, kao i neophodnost kontinuirane edukacije onkoloških medicinskih sestara radi bezbednog pružanja terapije i nege našim pacijentima u savremenom načinu lečenja. Terapijski pristup obuhvata više modaliteta lečenja koji se mogu primenjivati samostalno ili kombinovano, a u pitanju je hirurgija, radioterapija, hemioterapija i ciljana biološka terapija. Ono što se primenjuje u svetu započeto je i na Institutu za onkologiju i radiologiju Srbije a to je imunoterapija i predstavlja potpuno novu klasu lekova koji stimulišu imuni odgovor pacijenta da samostalno napada maligne ćelije, trenutno je 14 pacijenata u programu i očekuju se dobri rezultati – navela je Nina Mrđa.
Kao i kod svih lekova u toku primene hemioterapije neophodna je konstantna opservacija pacijenata jer može doći do ozbiljnih neželjenih događaja, te medicinski tim sestra i lekar obavezno prisustvuju. Cilj mora uvek biti svrsishodan i terapijski cilj mora biti veći od moguće štete nastale neželjenim dejstvom leka. Kontinuirana edukacija onkoloških medicinskih sestara i tehničara posebno je značajna na polju biološke terapije i omogućava da se upoznamo sa svojstvom leka, načinom aplikacije, stepena i vrstom toksičnosti leka i sve u cilju sprečavanja neželjenih događaja uz unapređenje kvaliteta života pacijenata.
Druga tema se odnosila na karcinom jajnika, a Gorica Marinković predavač je podsetila da je to najsmrtonosniji ginekološki karcinom jer se na žalost teško otkriva. Ukoliko se karcinom jajnik aotkrija u veoma ranom stadijumu on je izlečiv potpuno. Zbog nespecifične simptomatologije i nedostatka preizne dijagnostičke metode, bolest se često otkriva u kasnijim stadijumima kada je lokalno uznapredovala bolest.
- Onkološke medicinske sestre su ključni partneri da pacijentima pomognu i pošalju neophodnu podršku u primeni novih inovativnih terapija i procedura u lečenju karcinoma uz sve složene protokole lečenja uz naravno poštovanje uloge pacijentkinje u kontroli sopstvene bolesti. Sistemska primena terapije ističe saradnju u bezbednosti pacijenata kao značajne aspekte lečenja i zdravstvene nege, posebno kod peroralne primene lekova gde se veći deo odgovornosti i za pravilnu primenu i za pravilno rukovanje upravo prenosi sa zdravstvenih radnika na pacijentkinje – rekla je Gorica Marinković ističući važnost dobre komunikacije i deljenja informacija kako bi se olakšao sam tok bolesti i lečenje.
